Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

Πιο κοντά στο κώμα απ`ότι στον ύπνο αποδεικνύεται η γενική αναισθησία

«Η γενική αναισθησία είναι φαρμακολογικό κώμα, όχι ύπνος» είναι το συμπέρασμα μιας τριετούς μελέτης σε αυτές τις παρόμοιες αλλά τόσο διαφορετικές καταστάσεις του εγκεφάλου. Τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν τόσο στη διαλεύκανση μηχανισμών της αναισθησίας όσο και στην επαναφορά ασθενών από κώμα.

Η τελευταία δημοσίευση στο New England Journal of Medicine επισημαίνει ότι γιατροί και ασθενείς συχνά παρομοιάζουν την αναισθησία με την απουσία συνείδησης στην εμπειρία του ύπνου.

Στην πραγματικότητα, όμως, η γενική αναισθησία είναι μια διαρκής, σταθερή κατάσταση που διατηρείται τεχνητά, ενώ ο ύπνος περιλαμβάνει συνήθως τη μετάβαση από διάφορες επιμέρους φάσεις. Οι βαθύτερες φάσεις του ύπνου θυμίζουν την ελαφρότερη φάση του ύπνου, οι ομοιότητες όμως σταματούν εκεί.

Η σύγκριση της λειτουργίας του εγκεφάλου δείχνει ότι η κατάσταση της γενικής αναισθησίας μοιάζει περισσότερο με το κώμα: «Ο εγκέφαλος γίνεται πολύ, πολύ ήσυχος. Η δραστηριότητα των νευρώνων εξασθενεί δραματικά. Αυτό ισχύει επίσης και στο κώμα» εξήγησε στο Reuters ο Δρ Νίκολας Σιφ του Ιατρικού Κολεγίου Weill Cornell στη Νέα Υόρκη, ο οποίος συνεργάστηκε στη μελέτη με το Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης και το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Ο ερευνητής επισήμανε ότι η μελέτη ασθενών που συνέρχονται μετά από ένα χειρουργείο θα μπορούσε να επιτρέψει τη δημιουργία ενός μοντέλου, το οποίο προβλέπει τα στάδια της επαναφοράς από το κώμα.

«Αν και η ανάνηψη από την αναισθησία είναι πολύ ταχύτερη, υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένοι από τους μηχανισμούς του κυκλώματος παρουσιάζουν κάποια επικάλυψη» είπε ο Δρ Σιφ.

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε εργαλεία διάγνωσης και παρακολούθησης που εκτιμούν σε ποια φάση της ανάνηψης μετά το κώμα είναι ένας ασθενής, καθώς και σε νέες στρατηγικές για την επαναφορά ασθενών από το κώμα.

Εκτός από τη μελέτη του κώματος, όμως, τα αποτελέσματα της έρευνας ίσως βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση της ίδιας της αναισθησίας.

Όπως εξήγησε ο Δρ Σιφ, «οι αναισθησιολόγοι γνωρίζουν πώς να διατηρούν τους ασθενείς στις καταστάσεις της γενικής αναισθησίας, οι περισσότεροι όμως δεν είναι εξοικειωμένοι με τους μηχανισμούς των νευρικών κυκλωμάτων οι οποίοι τους επιτρέπουν να επιτελούν το σωτήριο έργο τους».
Newsroom ΔΟΛ

Παρασκευή 24 Δεκεμβρίου 2010

Η μερική έκλειψη του ηλίου στο Ψηφιακό Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου

Μερική έκλειψη του ηλίου θα είναι ορατή στη χώρα μας στις 4 Ιανουαρίου 2011 και, εφόσον οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν, από τις 9:00 π.μ. στην είσοδο του Ψηφιακού Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου (οδός Πεντέλης 11, Π. Φάληρο), θα εγκατασταθούν τηλεσκόπια της Ελληνικής Αστρονομικής Ένωσης, ενώ ερασιτέχνες αστρονόμοι θα βοηθούν τους ενδιαφερόμενους να δουν την έκλειψη μέσα από το τηλεσκόπιο και βέβαια θα μοιράζονται τις γνώσεις και την εμπειρία τους με όλους.
"Με την έναρξη σχεδόν του 2011 μας έρχεται και η πρώτη μερική έκλειψη του Ήλιου στις 4 Ιανουαρίου, οπότε από την Ελλάδα θα δούμε μόνο τα 2/3 του Ηλιακού δίσκου να καλύπτονται από τη Σελήνη. Κι αυτό στη μέγιστη φάση της έκλειψης στις 10:23 π.μ. (ώρα Ελλάδος) και φυσικά εφ’ όσον δεν υπάρχουν σύννεφα στον ουρανό", αναφέρει σε σχετικό σημείωμα ο Διευθυντής του Πλανηταρίου Διονύσης Π. Σιμόπουλος. Και συνεχίζει: "Σχεδόν 12 ώρες νωρίτερα η Γη θα βρίσκεται στο περιήλιο της, στη πλησιέστερη δηλαδή απόστασή της από τον Ήλιο (147.105.721 χλμ.). Η έκλειψη αυτή θα αρχίσει στη 8:40 π.μ. στη Βόρεια Αλγερία, και θα είναι ορατή από την Βόρεια Αφρική, το μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης και την Κεντρική Ασία".
Σύμφωνα πάντα με τον καθηγητή, οι ηλιακές εκλείψεις συμβαίνουν όταν η Σελήνη περνάει μπροστά από τον δίσκο του Ήλιου και τον καλύπτει είτε μερικώς είτε ολικώς. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι αιτία των ηλιακών εκλείψεων είναι η περιφορά της Σελήνης γύρω από τη Γη και η σκιά που αφήνει πάνω στον πλανήτη μας. Η σκιά αυτή αποτελείται από δύο διαφορετικές περιοχές: έναν εσωτερικό κώνο πλήρους σκιάς, που λέγεται κύρια σκιά και μια περιοχή μερικής σκιάς, που λέγεται παρασκιά. 
Όταν παρατηρούμε μια έκλειψη του Ήλιου από μια περιοχή της Γης στην οποία πέφτει η παρασκιά, η Σελήνη καλύπτει ένα μόνο τμήμα του Ήλιου και τότε λέμε ότι πρόκειται για μια μερική έκλειψη του Ήλιου. Όταν όμως κοιτάζουμε τον Ήλιο από μια περιοχή που καλύπτει η πλήρης σκιά της Σελήνης, ο Ήλιος είναι τελείως αθέατος και τότε η έκλειψη του Ήλιου είναι ολική. Η απόσταση όμως της Σελήνης δεν παραμένει πάντα ίδια αφού στη διάρκεια ενός μήνα άλλες φορές μας πλησιάζει και άλλοτε απομακρύνεται από ‘μας.
Το φαινόμενο μέγεθός της Σελήνης κυμαίνεται από 91-106% του φαινομένου μεγέθους του Ήλιου. Οπότε στις περιπτώσεις που το φαινόμενο μέγεθος της Σελήνης είναι από 100-106% μεγαλύτερο από το φαινόμενο μέγεθος του Ήλιου τότε έχουμε ολική έκλειψη του Ήλιου, ενώ όταν είναι μικρότερο (από 91-100%) ο σκοτεινός της δίσκος δεν τον καλύπτει πλήρως αφήνοντας γύρω του ένα φωτεινό δαχτυλίδι. Αυτή είναι η λεγόμενη δακτυλιοειδής έκλειψη του Ήλιου, αν και ορισμένες φορές μία έκλειψη μπορεί να αρχίσει ως ολική και με την πάροδο του χρόνου να εξελιχτεί σε δακτυλιοειδή και το αντίθετο.
Παρ’ όλο, λοιπόν, που η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη μία σχεδόν φορά το μήνα, δεν έχουμε εκλείψεις κάθε μήνα.  Για να κατανοήσουμε γιατί συμβαίνει κάτι τέτοιο ας υποθέσουμε ότι μία ευθεία γραμμή περνάει από το κέντρο του Ήλιου και της Γης και εκτείνεται στην άλλη της πλευρά.  Αν η Σελήνη στη διαδρομή της γύρω από τη Γη περνούσε ακριβώς πάνω στη γραμμή θα είχαμε εκλείψεις κάθε μήνα και ηλιακές και σεληνιακές.  Η Σελήνη όμως δεν ταξιδεύει με αυτό τον τρόπο, αλλά αντίθετα, στην περιφορά της γύρω από την Γη, περνάει είτε πιο πάνω, είτε πιο κάτω από την υποθετική αυτή γραμμή.  Όταν τα τρία αυτά σώματα δεν βρίσκονται στην ίδια ευθεία, οι σκιές και της Γης και της Σελήνης χάνονται στο διάστημα και δε γίνονται εκλείψεις.
Το σπουδαίο είναι ότι μια ολική έκλειψη του Ήλιου μπορεί να φανεί μόνο από τη Γη αφού από κανένα άλλο ουράνιο σώμα του Ηλιακού μας Συστήματος δεν παρατηρούνται ολικές ηλιακές εκλείψεις και αυτό λόγω μιας απλής ουράνιας σύμπτωσης που έχει να κάνει με το πως φαίνονται ο Ήλιος και η Σελήνη από την επιφάνεια του πλανήτη μας. Γιατί παρ’ όλο που η διάμετρος του Ήλιου είναι 400 περίπου φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο της Σελήνης, από τη Γη μας φαίνεται ότι τα δύο αυτά σώματα έχουν το ίδιο σχεδόν φαινόμενο μέγεθος επειδή ο Ήλιος είναι 400 περίπου φορές πιο μακριά μας απ' ότι η Σελήνη. Γι’ αυτό αν η Σελήνη ήταν είτε λίγο μικρότερη είτε βρίσκονταν λίγο πιο μακριά μας δεν θα μπορούσαμε να παρατηρήσουμε ποτέ μια ολική ηλιακή έκλειψη.
Αριθμός και διάρκεια εκλείψεων
Ο μεγαλύτερος αριθμός σεληνιακών και ηλιακών εκλείψεων που μπορεί να παρατηρηθούν στη διάρκεια ενός χρόνου είναι 7 και ο μικρότερος 2 (οπότε και οι δύο θα είναι οπωσδήποτε ηλιακές). Ο μεγαλύτερος αριθμός σεληνιακών εκλείψεων στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους δεν υπερβαίνει τις τρεις. Αντίθετα ο μέγιστος αριθμός των ηλιακών εκλείψεων μπορεί να φτάσει τους πέντε. Παρ’ όλα αυτά η παρατήρηση μιας ολικής ηλιακής έκλειψης από μία δεδομένη γεωγραφική περιοχή είναι αρκετά σπάνια και φτάνει κατά μέσον όρο τα 360 χρόνια.

Όσον αφορά τώρα την μέγιστη δυνατή διάρκεια της ολικής φάσης των ηλιακών εκλείψεων αυτή δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 7 λεπτά και 31 δευτερόλεπτα (θεωρητικά τουλάχιστον), διάρκεια που όμως δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ μέχρι τώρα, ενώ η μέγιστη παρατηρηθείσα διάρκεια στα τελευταία 1.200 χρόνια ήταν αυτή της 20ης Ιουνίου του 1955 από τις Φιλιππίνες και η οποία έφτασε τα 7 λεπτά και 8 δευτερόλεπτα. Οι εκλείψεις του 1937 και του 1973 ξεπέρασαν επίσης τα 7 λεπτά γεγονός που δεν πρόκειται να ξανασυμβεί μέχρι το έτος 2150. Παρεμπιπτόντως ας σημειωθεί επίσης ότι η διάρκεια των δακτυλιοειδών εκλείψεων είναι μεγαλύτερη και φτάνει τα 12 λεπτά και 24 δευτερόλεπτα.
Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν σήμερα αστρονόμοι που κατόρθωσαν να παρατηρήσουν την ολική φάση μιας ηλιακής έκλειψης επί 74 λεπτά! Το γεγονός αυτό έγινε στη διάρκεια της έκλειψης της 30ης Ιουνίου 1973 με τη βοήθεια ενός αεροπλάνου «Κονκόρντ» που ήταν ειδικά εξοπλισμένο για να μελετήσει τον Ήλιο και πετούσε κατά μήκος του διαδρόμου της σεληνιακής σκιάς! Δεν πρέπει τέλος να ξεχνάμε ότι η όλη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ότι η ολική της φάση και συνολικά ξεπερνάει (από την έναρξη της μερικής φάσεώς της μέχρι το τέλος της σ’ ένα συγκεκριμένο τόπο) τις δύο ώρες.
Πρόβλεψη των εκλείψεωνΟ υπολογισμός των λεπτομερειών μιας έκλειψης γίνεται σήμερα με μεγάλη ακρίβεια αν και η βασική τους πρόβλεψη δεν είναι κάτι το πρόσφατο και ανάγεται στην αρχαιότητα όταν ανακαλύφτηκε για πρώτη φορά η περιοδικότητά τους που ονομάστηκε Σάρος. Η περίοδος αυτή, των 18 ετών και 11 ημερών, βοηθάει πολύ στην πρόβλεψη των σεληνιακών εκλείψεων όχι όμως και στην ακριβή πρόβλεψη των ηλιακών λόγω της γεωγραφικής τους μετατόπισης.
Υπολογισμοί που έγιναν τον περασμένο αιώνα διαπίστωσαν ότι η μέση διάρκεια της περιοδικότητας μιας σειράς εκλείψεων διαρκεί 1.315 χρόνια που σημαίνει ότι η σειρά των ηλιακών εκλείψεων που διανύουμε τώρα θα τελειώσει με την μερική ηλιακή έκλειψη της 21 Μαρτίου του 2452. Υπολογίζεται ότι κάθε αιώνα συμβαίνουν κατά μέσον όρο 238 ηλιακές εκλείψεις εκ των οποίων οι 84 (35%) είναι μερικές, οι 77 (32%) είναι δακτυλιοειδείς, οι 11 (5%) είναι μικτοί δακτυλιοειδείς και ολικοί και οι 66 (28%) είναι ολικές.
Από την Ελλάδα κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα παρατηρήθηκε μία μόνο ολική ηλιακή έκλειψη στις 19 Ιουνίου του 1936 και δύο δακτυλιοειδείς στις 21 Μαΐου του 1966 και στις 29 Απριλίου του 1976. Στη διάρκεια του 21ου αιώνα στην Ελλάδα έχουμε δύο ολικές εκλείψεις (στις 29 Μαρτίου του 2006 στο Καστελόριζο μόνο, και στις 21 Απριλίου του 2088 σε περισσότερες περιοχές) και μία δακτυλιοειδή (την 1 Ιουνίου του 2030). Συνολικά πάντως και σε όλες τις περιοχές της Γης στον 21ο αιώνα θα συμβούν 226 ηλιακές εκλείψεις εκ των οποίων οι 74 θα είναι (για τμήμα τουλάχιστον της διάρκειάς τους) ολικές, ενώ την ίδια περίοδο από τις 144 σεληνιακές εκλείψεις οι 86 θα είναι ολικές.

Εκλείψεις και επιστήμηΑπό τα μέσα περίπου του περασμένου αιώνα οι μελέτες που έγιναν στη διάρκεια ολικών ηλιακών εκλείψεων προσέφεραν σπουδαίες ανακαλύψεις στη μελέτη του Ήλιου μας και την συμπεριφορά παρόμοιων με αυτόν άστρων.  Στη διάρκεια της έκλειψης του 1868, για παράδειγμα, ανακαλύφτηκε στην ηλιακή ατμόσφαιρα η ύπαρξη ενός άγνωστου μέχρι τότε χημικού στοιχείου που ως εκ τούτου ονομάστηκε ήλιο, ενώ μόλις το 1895 η ύπαρξη του στοιχείου αυτού επιβεβαιώθηκε και πάνω στον πλανήτη μας. Το σπουδαίο είναι ότι το ήλιο είναι το δεύτερο, μετά το υδρογόνο, πιο διαδεδομένο στοιχείο και αποτελεί το 24% περίπου των παρατηρούμενων υλικών του Σύμπαντος.
Οι παρατηρήσεις που έγιναν στη διάρκεια της έκλειψης του 1919 αποτέλεσαν την θεαματική επιβεβαίωση της νεο-παρουσιασμένης τότε Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν. Τα πειράματα που έγιναν απέδειξαν περίτρανα για πρώτη φορά την πρόβλεψη της θεωρίας ότι η ύπαρξη μεγάλων μαζών δημιουργεί βαρυτικά «πηγάδια» τα οποία αναγκάζουν το φως των απόμακρων άστρων να «καμπυλωθεί» όταν περνάει δίπλα τους.
Σήμερα, φυσικά, η επιστημονική μελέτη του Ήλιου και των χαρακτηριστικών του που παρατηρούνταν μόνο κατά την διάρκεια των ολικών εκλείψεων γίνεται πλέον καθημερινά από τα ειδικά ηλιακά αστεροσκοπεία και κυρίως με τη βοήθεια των διαστημικών τηλεσκοπίων και των πολύπλοκων οργάνων τους. Γι’ αυτό και το κυνήγι των ολικών εκλείψεων από τους ειδικούς επιστήμονες σε απρόσιτες περιοχές και τόπους έχει από καιρό πια ατονήσει.
Το θέαμα όμως που προσφέρει το υπέροχο αυτό φαινόμενο συνεχίζει να είναι όπως πάντα ιδιαίτερα ελκυστικό για όλους μας αφού στην πραγματικότητα δεν έχει στη φύση κανέναν ισάξιο αντίζηλο. Γι’ αυτό θα υπάρχουν πάντα χιλιάδες πιστοί που θα ταξιδεύουν σε αποστάσεις εκατοντάδων χιλιομέτρων, σε ξηρά ή σε θάλασσα, για να βρεθούν, έστω και για μερικές μόνο δεκάδες δευτερόλεπτα, για πρώτη ή και για πολλοστή φορά κάτω από τη σκιά της Σελήνης.
Εκλείψεις στην ιστορίαΑπό την αρχαιότητα ακόμη οι ολικές ηλιακές εκλείψεις γοήτευαν πάντοτε τους κατοίκους της Γης μας που αντιδρούσαν με δεισιδαίμονες αντιλήψεις και φόβους χτυπώντας τα τύμπανά τους σε μια απεγνωσμένη και μάταιη προσπάθεια να αποτρέψουν τον «σκοτεινό δράκο» να καταπιεί τελείως το ζωοδότη φωτεινό δίσκο του Ήλιου.  Λέγεται μάλιστα ότι, στη διάρκεια της έκλειψης του 840 μ. Χ., ο αυτοκράτορας Λουδοβίκος της Βαυαρίας και γιος του Καρλομάγνου πέθανε από τον φόβο του, με αποτέλεσμα οι τρεις γιοι του να πολεμήσουν μεταξύ τους διαχωρίζοντας τελικά την αυτοκρατορία σε τρία τμήματα που αποτελούν σήμερα τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία!
Η αρχαιότερη αναφορά μιας ολικής ηλιακής έκλειψης προέρχεται από την Κίνα και ανάγεται στο έτος 2138 π.Χ. αν και ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι πρόκειται για μύθο. Η αναφορά αυτή αφορά τους αυλικούς Χσι και Χο που ήσαν αστρονόμοι του αυτοκράτορα της Κίνας και οι οποίοι αποκεφαλίστηκαν επειδή δεν κατόρθωσαν να προβλέψουν την έκλειψη εκείνη. Η επόμενη αναφορά καταγράφηκε και πάλι από Κινέζους και σχετίζεται με την έκλειψη της 3ης Μαΐου του 1375 π.Χ. ενώ μία ακόμη Κινέζικη αναφορά είναι καταγραμμένη πάνω σε οστά των οποίων η χρονολόγηση κυμαίνεται μεταξύ των ετών 1353 και 1281 π.Χ. Ορισμένοι μάλιστα ερευνητές θεωρούν ότι μία αναφορά στην Οδύσσεια του Ομήρου (20, 355) ίσως να σχετίζεται με την ηλιακή έκλειψη της 16ης Απριλίου του 1178 π.Χ.
Στα Ασσυριακά Χρονικά αναφέρεται η έκλειψη της 15ης Ιουνίου του 763 π.Χ. η οποία έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως για τον ακριβή προσδιορισμό διαφόρων ιστορικών γεγονότων σε συνδυασμό με τους καταλόγους διαφόρων βασιλέων και των περιόδων βασιλείας τους. Η έκλειψη μάλιστα αυτή αναφέρεται και στην Παλαιά Διαθήκη (Άμμος, 8/9). Αρκετές είναι επίσης και οι Βαβυλωνιακές αναφορές αν και για ‘μας τους Έλληνες σημαντική είναι η αναφορά του ποιητή Αρχίλοχου (680-640 π.Χ.) για την έκλειψη της 6ης Απριλίου του 648 π. Χ. . Ακόμη όμως πιο σημαντική είναι και η αναφορά του Ηρόδοτου (485-420 π.Χ.) στην Ιστορία του (Ι,74), και του Πλίνιου στο έργο του Naturalis Historia (II,53), όπου περιγράφεται η πρόβλεψη που έκανε ο Θαλής ο Μιλήσιος για την ηλιακή έκλειψη της 28ης Μαΐου του 585 π.Χ. και η οποία είχε σαν αποτέλεσμα το τέλος του εξαετούς πολέμου μεταξύ των Μήδων και των Λυδών.
Δύο χιλιάδες σχεδόν χρόνια αργότερα η ανακοίνωση μιας επικείμενης έκλειψης είχε τα αντίθετα αποτελέσματα. Το 1560 μ. Χ. στη Γαλλία η αναμονή της έκλειψης πανικόβαλε τους κατοίκους σε τέτοιο βαθμό ώστε τσακώνονταν για το ποιος θα εξομολογηθεί πρώτος. Για να ηρεμήσει, λοιπόν, τα πνεύματα ένας ιερέας ανακοίνωσε ότι «η έκλειψη αναβάλλεται για δύο εβδομάδες» έτσι ώστε όλοι οι πιστοί να προφτάσουν να εξομολογηθούν!
Για να γυρίσουμε όμως και πάλι στα δικά μας δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Ίππαρχος, που θεωρείται και πατέρας της Αστρονομίας, από δύο παρατηρήσεις της έκλειψης του 130 π.Χ. κατόρθωσε να υπολογίσει την απόσταση της Σελήνης από τη Γη. Με τη βοήθεια της τριγωνομετρίας υπολόγισε ότι η Σελήνη πρέπει να βρίσκεται σε απόσταση 62 περίπου γήινων ακτίνων, όταν η σημερινή επακριβώς μετρημένη τιμή της απόστασης αυτής είναι 60,27 γήινες ακτίνες!
Αργότερα ο χρονικογράφος Λέων ήταν ο πρώτος που περιέγραψε την εμφάνιση του στέμματος στην διάρκεια της έκλειψης της 22ας Δεκεμβρίου του 968 μ. Χ. που την είχε παρατηρήσει από την Κωνσταντινούπολη (άλλοι αναφέρουν την Κέρκυρα). Ορισμένοι άλλοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η πρωτιά αυτή ανήκει στον Πλούταρχο με την περιγραφή της έκλειψης του 71 μ.Χ. Παρ’ όλα αυτά νεώτεροι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η περιγραφή του Πλουτάρχου δεν είναι παρά μία τελείως φανταστική - λογοτεχνική περιγραφή και όχι αποτέλεσμα πραγματικής παρατήρησης.
Το στέμμα περιέγραψε επίσης και ο αστρονόμος Κλάβιος στην έκλειψη της 9ης Απριλίου του 1567, δεν είχε όμως κατανοήσει την πραγματική του φύση, όπως και ο Κέπλερ ο οποίος θεώρησε ότι το στέμμα ήταν η ατμόσφαιρα της Σελήνης. Η εκτίμηση αυτή αποκλείστηκε, φυσικά, με την έκλειψη της 16ης Ιουνίου 1806 όταν οι μετρήσεις που έγιναν απέδειξαν ότι η σεληνιακή ατμόσφαιρα δεν θα μπορούσε να είναι 50 φορές μεγαλύτερη από τη γήινη. Η τελική διαπίστωση πάντως ότι το στέμμα και οι προεξοχές ανήκαν στον Ήλιο, έγινε μετά από προσεχτικές μελέτες στη διάρκεια των εκλείψεων του 1842 και της 28ης Ιουλίου 1851 όταν για πρώτη φορά φωτογραφήθηκαν το στέμμα και οι προεξοχές.
Διάφοροι πάντως συγγραφείς και ιστορικοί των περασμένων αιώνων κατέγραψαν με αρκετές λεπτομέρειες την εμφάνιση του υπέροχου αυτού φαινομένου. Οι αναφορές αυτές είναι σημαντικές για την ιστορία της επιστήμης αλλά και για τον ακριβή εντοπισμό ορισμένων ιστορικών γεγονότων αν και πολλές από τις αναφορές αυτές δεν είναι απολύτως σωστές. Από τις αναφορές αυτές αξιοσημείωτες είναι αυτές που συναντάμε στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς:
- 6 Απριλίου 648 π.Χ. (Ηλίου) Αρχίλοχος (122)
- 19 Μαίου 557 π.Χ. (Ηλίου) Ξενοφώντος «Ανάβασις» (ΙΙΙ, 4)
- 2 Οκτωβρίου 480 π.Χ. (Ηλίου) Ηροδότου «Ιστοριών» (ΙΧ, 10)
- 17 Φεβρουαρίου 478 π.Χ. (Ηλίου) Ηροδότου «Ιστοριών» (VII, 37), Αριστείδης (ΙΙΙ, 581)
- 30 Απριλίου 463 π.Χ. (Ηλίου) Πίνδαρ «Θηβαίοις εις Ισμήνιον» (142)
- 3 Αυγούστου 431 π.Χ. (Ηλίου) Θουκυδίδου «Ξυγγραφή» (ΙΙ, 28), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Περικλής» (35)
- 9 Οκτωβρίου 425 π.Χ. (Σελήνης) Αριστοφάνους «Νεφέλες»
- 21 Μαρτίου 424 π.Χ. (Ηλίου) Θουκυδίδου «Ξυγγραφή» (ΙV, 52)
- 27 Αυγούστου 413 π.Χ. (Σελήνης) Θουκυδίδου «Ξυγγραφή» (VΙΙ, 50), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Νικίας» (22-23-28), Πολυβίου «Ιστοριών Πρώτη» (9,19)
- 15 Απριλίου 406 π.Χ. (Σελήνης) Ξενοφώντος «Ελληνικά» (Ι,6,1)
- 3 Σεπτεμβρίου 404 π.Χ. (Ηλίου) Ξενοφώντος «Ελληνικά» (ΙΙ,3,2)
- 14 Αυγούστου 394 π.Χ. (Ηλίου) Ξενοφώντος «Ελληνικά» (IV,3,10), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Αγησίλαος» (17)
- 13 Ιουνίου 364 π.Χ. (Ηλίου) Διοδώρου «Ιστορική Βιβλιοθήκη» (XV, 80), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Πελοπίδας» (31)
- 12 Μαίου 361 π.Χ. (Ηλίου) Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Διόν» (19)
- 9 Αυγούστου 357 π.Χ. (Σελήνης) Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Νικίας» (23), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Διόν» (23-24)
- 20 Σεπτεμβρίου 331 π.Χ. (Σελήνης) Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Αλέξανδρος» (19), Αριανού «Αλεξάνδρου Ανάβασις» (ΙΙΙ, 7.6), Πτολεμαίου «Γεωγραφία» (Ι, 4)
- 15 Αυγούστου 310 π.Χ. (Ηλίου) Διοδώρου «Ιστορική Βιβλιοθήκη» (XΧ, 5)
- 20 Μαρτίου 219 π.Χ. (Σελήνης) Πολυβίου «Ιστοριών τα Σωζόμενα» (V, 78, 1)
- 19 Οκτωβρίου 202 π.Χ. (Ηλίου) Ζοναράς (ΙΧ, 14)
- 21 Ιουνίου 168 π.Χ. (Σελήνης) Πολυβίου «Ιστοριών τα Σωζόμενα» (ΧΧΙΧ, 16), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Αιμίλιος» (16-17), Διογένης Λαέρτιος (ΙV) Καρνεάδης (64)

Αναδημοσίευση από www.proslipsis.gr

Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου 2010

Άγνωστο ως σήμερα είδος ανθρώπου «είχε διασταυρωθεί με το σύγχρονο άνθρωπο»

Πριν από περίπου 30.000 χρόνια, η βόρεια Ασία δεν κατοικούνταν μόνο από σύγχρονους ανθρώπους και ανθρώπους του Νεάντερταλ. Ευρήματα από μια σπηλιά στη Σιβηρία αποκαλύπτουν την ύπαρξη ενός πιθανού τρίτου είδους, το οποίο φαίνεται μάλιστα ότι διασταυρώθηκε με τους προγόνους των σημερινών κατοίκων του Ειρηνικού.

«Όταν το είδαμε νομίσαμε ότι πρόκειται για λάθος. Είναι όμως αληθινό» σχολιάζει ο Ντέιβιντ Ράιχ του Χάρβαρντ, μέλος της ερευνητικής ομάδας που παρουσιάζει τη μελέτη στο Nature.

Η αρχή είχε γίνει το 2008, όταν Ρώσοι ερευνητές ανακάλυψαν το οστό ενός ανθρώπινου δάχτυλου στο ορεινό σπήλαιο Ντενίσοβο της Σιβηρίας. Αρχικά δεν του έδωσαν σημασία, πιστεύοντας ότι προερχόταν από τους Νεάντερταλ που είναι γνωστό ότι ζούσαν στην περιοχή μέχρι πριν από 30.000 χρόνια.

Φέτος το Μάρτιο, όμως, Γερμανοί ερευνητές παρουσίασαν γενετικές αναλύσεις που υπεδείκνυαν ότι το DNA του οστού δεν ανήκει ούτε σε Homo sapiens oύτε σε Homo neandertalensis -αυτό υποδηλώνει ότι ανήκει σε άγνωστο μέχρι σήμερα είδος του γένους Homo, δηλαδή σε ένα άγνωστο ως σήμερα είδος ανθρώπου.

Τώρα, οι ίδιοι Γερμανοί ερευνητές, σε συνεργασία με συναδέλφους τους στο Χάρβαρντ, αναφέρουν στο Nature ότι πραγματοποίησαν νέες συγκρίσεις σε μεγαλύτερο μέρος του γενετικού υλικού από το οστό.

Όπως φαίνεται, οι άνθρωποι του Ντενίσοβο έμοιαζαν από γενετική άποψη περισσότερο με τους Νεάντερταλ και λιγότερο με τον σύγχρονο άνθρωπο.

«Η εικόνα που προκύπτει από την ανάλυση του πυρηνικού γονιδιώματος είναι ότι ο πληθυσμός του Ντενίσοβο είναι αδελφική ομάδα των Νεάντερταλ» γράφουν οι ερευνητές.

Η ομάδα συνέκρινε το DNA του οστού με το γενετικό υλικό 38 σημερινών ανθρώπων από διάφορες περιοχές του πλανήτη.

Το εντυπωσιακό εύρημα είναι ότι οι σημερινοί κάτοικοι της Μελανησίας, ενός νησιωτικού συμπλέγματος στον Ειρηνικό, βορειοανατολικά της Αυστραλίας, φαίνεται ότι έχουν κληρονομήσει το 5% του γονιδιώματός τους από τους ανθρώπους του Ντενίσοβο.

Η εξήγηση που προτείνει η ερευνητική ομάδα είναι ότι ο άνθρωπος του Ντενίσοβο είχε εξαπλωθεί σε όλη την Ασία και είχε έτσι την ευκαιρία να διασταυρωθεί με τους προγόνους των Μελανήσιων, πριν από 55 έως 45 χιλιάδες χρόνια.

Ενδείξεις συγγένειας με τους κατοίκους της σημερινής Ευρώπης ή άλλων περιοχών εκτός του Ειρηνικού δεν βρέθηκαν.

Οι ερευνητές επισημαίνουν, πάντως, ότι τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί ως σήμερα δεν αρκούν για να αποδείξουν ότι ο άνθρωπος του Ντενίσοβο ήταν πράγματι άλλο είδος. Αν όντως ήταν -το πιθανότερο ενδεχόμενο- ίσως να σχετίζεται με τα μη ταυτοποιημένα ανθρώπινα οστά που έχουν βρεθεί σε περιοχές της Κίνας.

Δεδομένου επίσης ότι τα ευρήματα στο Ντενίσοβο είναι λίγα, οι ερευνητές δεν έχουν ιδέα για το πώς έμοιαζαν αυτοί οι άνθρωποι.

Αδιευκρίνιστο είναι και το πότε ακριβώς έζησαν, δεδομένου ότι τα οστά που βρέθηκαν δεν μπορούν να χρονολογηθούν με ακρίβεια. Άλλα ευρήματα στη σπηλιά δίνουν ένα χρονικό εύρος από τα 30 χιλιάδες μέχρι πάνω από τα 50 χιλιάδες χρόνια.

Περισσότερα στοιχεία ίσως έλθουν στο φως από τη μελέτη ενός νέου ευρήματος, ενός ανθρώπινου δοντιού που αναφέρει ότι βρήκε στην ίδια σπηλιά η ερευνητική ομάδα.

Newsroom ΔΟΛ

Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2010

Μετρήθηκε το μαγνητικό πεδίο στον πυρήνα της Γης

Για πρώτη φορά οι επιστήμονες κατάφεραν να μετρήσουν την ισχύ του μαγνητικού πεδίου στο εσωτερικό του πυρήνα του πλανήτη μας, σε βάθος περίπου 3.000 χιλιομέτρων στα έγκατα της Γης.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το μαγνητικό πεδίο του πυρήνα είναι κατά μέσο όρο 25 Γκάους, δηλαδή περίπου 50 φορές πιο ισχυρό από αυτό που υπάρχει στην επιφάνεια της Γης και «αναγκάζει» τις βελόνες των πυξίδων να ευθυγραμμίζονται στον άξονα Βορρά-Νότου. Η ισχύς των 25 Γκάους αυξομειώνεται συνεχώς, καθώς το εσωτερικό μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας δεν παραμένει σταθερό.

Η μέτρηση μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να ρίξουν περισσότερο φως στις πηγές θερμότητας που τροφοδοτούν τις μυστηριώδεις διαδικασίες στο εσωτερικό του πλανήτη μας.

«Η μέτρηση του μαγνητικού πεδίου μάς λέει ποιες είναι οι ενεργειακές απαιτήσεις και οι πηγές θερμότητας», σύμφωνα με τον Μπρους Μπάφετ, καθηγητή γεωεπιστημών του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ, ο οποίος έκανε την μέτρηση και δημοσίευσε τα σχετικά στοιχεία στο περιοδικό “Nature”.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η θερμότητα του εσωτερικού της Γης προέρχεται από τρεις πηγές:

    - Το κατάλοιπο της θερμότητας που είχε αναπτυχθεί κατά το σχηματισμό του πλανήτη μας πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ακόμα αυτός ήταν καυτός και λιωμένος.

    - Την απελευθέρωση βαρυτικής ενέργειας, καθώς τα βαριά χημικά στοιχεία βυθίζονται ολοένα προς το κέντρο του λιωμένου πυρήνα.

    - Τη ραδιενεργή αποσύνθεση μακρόβιων στοιχείων, όπως το κάλιο, το ουράνιο και το θόριο.

Καθώς η Γη ψύχθηκε σταδιακά, «συνέλαβε» το αρχικό μαγνητικό πεδίο της από τον πρωτοπλανητικό δίσκο, στον οποίο διαμορφώθηκε το ηλιακό σύστημα. Αυτό το πρωταρχικό μαγνητικό πεδίο θα είχε όμως εξαφανιστεί μέσα σε 10.000 χρόνια το πολύ, αν στο μεταξύ δεν είχε τεθεί σε λειτουργία το «γεω-δυναμό» στο εσωτερικό της Γης, το οποίο συνεχώς «αναγεννά» το μαγνητικό πεδίο χάρη στη θερμότητα που αέναα παράγεται στα έγκατα του πλανήτη.

Αυτή η θερμότητα λιώνει τον εξωτερικό πυρήνα (που έχει πάχος περίπου 2.250 χλμ.) και τον κάνει να βράζει. Υπό την επίδραση των παραγομένων ρευμάτων θερμότητας, τα μέταλλα κινούνται και βουλιάζουν, δημιουργώντας ηλεκτρικά ρεύματα που συντηρούν το μαγνητικό πεδίο, το οποίο γίνεται αισθητό, αλλά με χαμηλότερη ισχύ, και στην επιφάνεια του πλανήτη.

Ο Μπάφετ έκανε την μέτρησή του με ένα πρωτότυπο τρόπο, με τη βοήθεια της ακτινοβολίας που φτάνει μέχρι τη Γη από τα μακρινά πολύ φωτεινά κβάζαρ (κέντρα άλλων γαλαξιών).

Οι μετρήσεις αυτών των ραδιοκυμάτων από επίγεια και δορυφορικά τηλεσκόπια επέτρεψαν τον εντοπισμό των ανεπαίσθητων μεταβολών στον άξονα περιστροφής της Γης, τις οποίες προκαλεί η παλιρροϊκή έλξη της Σελήνης.

Η περιοδική αυτή έλξη, που αυξομειώνεται, επιβραδύνει τον άξονα περιστροφής της Γης προς την αντίθετη κατεύθυνση, κάτι που παράγει μαγνητικές μεταβολές στον εξωτερικό γήινο πυρήνα και επιτρέπει έτσι -με τη βοήθεια των ραδιοκυμάτων από τα κβάζαρ- να μετρηθεί η ισχύς του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη μας.

Ο εσωτερικός πυρήνας της Γης, η «καρδιά» του πλανήτη μας, εκτιμάται ότι είναι μια σφαίρα που αποτελείται από στέρεο (παγωμένο) σίδηρο και νικέλιο, με μέγεθος όσο περίπου η Σελήνη. Γύρω από αυτή την «μπάλα», υπάρχει το εξωτερικό υγρό (λιωμένο λόγω θερμότητας) τμήμα του πυρήνα και πιο πάνω το καυτό μάγμα (που μερικές φορές βγαίνει στην επιφάνεια ως λάβα ηφαιστείων) και, τελικά, ο εξωτερικός πετρώδης φλοιός.

Πηγή ΑΠΕ

Για τους "επιστήμονες" του site μας σας παραθέτω τη περίληψη της πρωτότυπης εργασίας:
Magnetic fields at the Earth’s surface represent only a fraction of the field inside the core. The strength and structure of the internal field are poorly known, yet the details are important for our understanding of the geodynamo. Here I obtain an indirect estimate for the field strength from measurements of tidal dissipation. Tidally driven flow in the Earth’s liquid core develops internal shear layers, which distort the internal magnetic field and generate electric currents. Ohmic losses damp the tidal motions and produce detectable signatures in the Earth’s nutations. Previously reported evidence of anomalous dissipation in nutations can be explained with a core-averaged field of 2.5mT, eliminating the need for high fluid viscosity or a stronger magnetic field at the inner-core boundary. Estimates for the internal field constrain the power required for the geodynamo. 

Μία νέα εποχή για την Ελλάδα ξεκινά: Η επιστήμη της Γεωλογίας αναμένει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις εξελίξεις που έρχονται

"Όλες οι μέχρι σήμερα ερευνητικές εργασίες και μελέτες, παρότι αποσπασματικές, ασυνεχείς και ανολοκλήρωτες, επιβεβαιώνουν ότι η χώρα διαθέτει πετρελαϊκό δυναμικό.

Εκείνο που απαιτείται είναι η διενέργεια ερευνών ώστε να είναι δυνατή η ανακάλυψη και παραγωγή υδρογονανθράκων, οι οποίοι εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να καλύπτουν το ένα τρίτο των ενεργειακών αναγκών της χώρας τα επόμενα 30 χρόνια, με ό, τι αυτό συνεπάγεται σε μείωση δαπανών αγοράς αργού, έσοδα του δημοσίου, αύξηση των θέσεων εργασίας, κ.α."
Αυτό μεταξύ άλλων αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου για τη "Σύσταση Φορέα για την Έρευνα και Εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων" που τέθηκε σήμερα σε δημόσια διαβούλευση, στο opengov.gr, από το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Η κατανάλωση πετρελαίου της Ελλάδας είναι 120 εκατ. βαρέλια το χρόνο, συνεπώς σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ τα κοιτάσματα που βρίσκονται στη χώρα μπορούν να αποδώσουν περίπου 40 εκατ. βαρέλια ετησίως.
Το νομοσχέδιο προβλέπει την ίδρυση Εθνικού Φορέα Υδρογονανθράκων, που θα έχει τη μορφή Ανώνυμης Εταιρίας με την επωνυμία Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων και 100 % συμμετοχή του Δημοσίου. Η δραστηριότητα της εταιρίας περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:

    -Την διαχείριση των δικαιωμάτων του Δημοσίου στην αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.

    -Τη διερεύνηση και αξιολόγηση του δυναμικού της χώρας σε υδρογονάνθρακες, τη συλλογή επεξεργασία και αποτίμηση των δεδομένων από τις έρευνες που έχουν γίνει ή θα γίνουν στο μέλλον, την υποβολή εισηγήσεων προς την πολιτική ηγεσία για τις περιοχές που θα παραχωρηθούν για έρευνα.

    -Την προετοιμασία και διεξαγωγή των διαγωνισμών για την προσέλκυση πετρελαϊκών εταιριών που θα αναλάβουν τις έρευνες.

    Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ακόμη ότι ένα θαλάσσιο κοίτασμα του μεγέθους του Πρίνου (περίπου 100 εκατ. βαρέλια) απαιτεί επενδύσεις ύψους 1,2 δισ. δολαρίων για την ανακάλυψη και ανάπτυξή του, οι δαπάνες παραγωγής για 25 χρόνια είναι 1,5 δισ., τα έσοδα συνολικά είναι 7.5 δισ. δολάρια και οι φόροι που εισπράττει το Δημόσιο 3 δισ. δολάρια. Εκτός από τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στον Πρίνο, από τις έρευνες που έχουν γίνει μέχρι στιγμής στην ελληνική επικράτεια έχουν ανακαλυφθεί δύο μικρά κοιτάσματα πετρελαίου στο Κατάκολο και ένα κοίτασμα φυσικού αερίου στην Επανομή.

    Στην εισηγητική έκθεση τονίζεται επίσης ότι η Ελλάδα σήμερα αποτελεί θλιβερό παράδειγμα προς αποφυγή σε παγκόσμιο επίπεδο, κράτους που δεν διαθέτει φορέα για τη διαχείριση των δικαιωμάτων του και την προστασία του περιβάλλοντος και του ενεργειακού του πλούτου σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

    Η δημόσια διαβούλευση θα ολοκληρωθεί στις 15 Ιανουαρίου 2011 ενώ σε ορίζοντα 12 - 18 μηνών η εταιρία που θα δημιουργηθεί θα προχωρήσει στη διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού για την παραχώρηση των δικαιωμάτων έρευνας και παραγωγής "σε περιοχές όπου τα δεδομένα είναι ώριμα και υπάρχουν ενδείξεις ύπαρξης πετρελαίου ή/και αερίου".
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Το προσωπικό σχόλιο του scientist είναι ότι θα δοθεί η δυνατότητα σε ένα μεγάλο μέρος απο αποφοίτους, μεταπτυχιακούς και όχι μόνο φοιτητές, σε γεωτεχνικούς, να εργαστούν σε ένα κομμάτι της αγοράς, που μέχρι πρότινος η Ελλάδα απήχε παντελώς. Είμαστε πραγματικά αισιόδοξοι για την ευτυχή κατάληξη και έναρξη μίας μεγάλης προσπάθειας με τελικό στόχο την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ελλάδας. Ξεφεύγοντας από μικρότητες η Γεωλογία της Ελλάδος., υπό την ευρεία έννοια, μπορεί να αποκτήσει μία νέα κατεύθυνση ένα νέο όραμα, μία νέα ελπίδα για το μέλλον.
Ευχή μας είναι η υλοποίηση των κυβερνητικών σχεδίων.

Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου 2010

Η αλήθεια μέσα από τα "γενετικά απολιθώματα"


Το DNA διηγείται την ιστορία της ζωής
Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο
Οι ζωντανοί οργανισμοί άκμασαν και αυξήθηκαν απότομα πριν από περίπου τρία δισεκατομμύρια χρόνια, όταν οι πρόγονοι των φυτών έμαθαν να αντλούν ενέργεια από τον Ήλιο πιο αποδοτικά, μαρτυρά το DNA των σύγχρονων μορφών ζωής.

Όπως αναφέρει το AFP, ερευνητές του MIT δημιούργησαν ένα μαθηματικό μοντέλο, το οποίο εξέτασε 1.000 βασικά γονίδια των σημερινών οργανισμών και στη συνέχεια υπολόγισε το πώς μπορεί να είχαν εξελιχθεί τα γονίδια αυτά στην πορεία του γεωλογικού χρόνου.
Η ιστορία έχει καταγραφεί στο κοινό DNA των ζωντανών οργανισμών
Στους περισσότερους ζωντανούς οργανισμούς, το DNA συσσωρεύει μεταλλάξεις με έναν σχετικά σταθερό ρυθμό, ο οποίος αποκαλείται συχνά «μοριακό ρολόι». Εφόσον κανείς γνωρίζει το ρυθμό αυτό, είναι θεωρητικά δυνατό να υπολογίσει την εξελικτική απόσταση που χωρίζει δύο οποιαδήποτε είδη.

Η τελευταία ανάλυση έδειξε ότι η κοινή γονιδιακή δεξαμενή των ζωντανών οργανισμών στη Γη μεγάλωσε απότομα πριν από 3,3 έως 2,2 δισεκατομμύρια χρόνια (η ίδια η Γη εκτιμάται ότι σχηματίστηκε πριν από 4,7 δισ. χρόνια).

Την περίοδο αυτή εμφανίστηκε το 27% όλων των σύγχρονων γονιδιακών οικογενειών, αναφέρουν οι ερευνητές στο περιοδικό Nature.

Ο Έρικ Αλμ και ο Λόρενς Ντέιβιντ, επικεφαλής της μελέτης, εκτιμούν ότι αυτή η απότομη διόγκωση προήλθε από την εμφάνιση μιας βιοχημικής διαδικασίας που ονομάζεται σύγχρονη μεταφορά ηλεκτρονίων.

Η διαδικασία αυτή αφορά τη μετακίνηση ηλεκτρονίων διαμέσου της μεμβράνης του κυττάρου -είναι ένα βασικό στάδιο στη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, η οποία επέτρεψε στα φυτά να παράγουν τροφή με την ενέργεια του Ήλιου.

Περίπου μισό δισ. χρόνια μετά την πρώτη μεγάλη «έκρηξη» της ζωής ακολούθησε και μια δεύτερη, ένα φαινόμενο που ονομάστηκε Μεγάλο Οξειδωτικό Συμβάν. Την περίοδο αυτή, η ατμόσφαιρα της Γης πλημμύρισε για πρώτη φορά με οξυγόνο, λόγω της δράσης των φωτοσυνθετικών οργανισμών.

Μια τρίτη τέτοια «έκρηξη«, η λεγόμενη Έκρηξη της Καμβρίου, ακολούθησε πριν από περίπου 588 εκατομμύρια χρόνια, την εποχή στην οποία χρονολογούνται τα περισσότερα από τα αρχαιότερα απολιθώματα.

Η τελευταία μελέτη εστιάζεται στην πρώτη έκρηξη, πριν από 3 δισ. χρόνια. Οι ερευνητές παραδέχονται ότι τα αποτελέσματά τους δεν αρκούν για να αποδείξουν ότι η εμφάνιση της αλυσίδας μεταφοράς ηλεκτρονίων ήταν η αιτία της περιόδου ακμής.

«Παρόλα αυτά, μπορούμε να υποθέσουμε ότι, εφόσον απέκτησε πρόσβαση σε ένα πολύ μεγαλύτερο ενεργειακό κεφάλαιο, η βιόσφαιρα μπόρεσε να φιλοξενήσει μεγαλύτερα και πολυπλοκότερα μικροβιακά οικοσυστήματα» δήλωσε ο Δρ Ντέιβιντ.

Σε κάθε περίπτωση, οι μαρτυρίες του DNΑ είναι πολύτιμες, επισήμανε ο Δρ Αλμ: «Το εντυπωσιακό με τα ευρήματά μας είναι ότι αποδεικνύουν ότι η ιστορία πολύ παλιών γεγονότων έχει καταγραφεί στο κοινό DNA των ζωντανών οργανισμών» είπε ο ερευνητής.
Newsroom ΔΟΛ

Ολική έκλειψη Σελήνης την Τρίτη

Το φετινό χειμερινό ηλιοστάσιο, στις 21 Δεκεμβρίου, η μικρότερης διάρκειας μέρα του έτους, συμπίπτει με ολική έκλειψη της Σελήνης. Η έκλειψη, που θα αρχίσει στις 6:33 (ώρα GMT) θα διαρκέσει περίπου τρεισήμισι ώρες, ενώ η σκιά της Γης θα καλύψει πλήρως το δορυφόρο της από τις 7:41 (ώρα GMT) και για τα επόμενα 72 λεπτά, σύμφωνα με τη NASA. Στην Ελλάδα το φαινόμενο θα συμβεί ουσιαστικά στη «δύση» του φεγγαριού, συνεπώς δεν θα είναι ορατό.
Η σεληνιακή έκλειψη λαμβάνει χώρα όταν η Γη παρεμβάλλεται (ευθυγραμμίζεται απολύτως) ανάμεσα στη Σελήνη και τον Ήλιο, εμποδίζοντας με αυτό τον τρόπο τις ηλιακές ακτίνες να πέσουν στο φεγγάρι. Καθώς η Σελήνη μετακινείται σταδιακά στη ζώνη της σκιάς, την οποία ρίχνει πάνω της η Γη, ο δορυφόρος αλλάζει βαθμιαία χρώματα, από το γκρι προς το πορτοκαλί ή το βαθύ κόκκινο.
Η αλλαγή χρώματος συμβαίνει, επειδή, έμμεσα, το ηλιακό φως μπορεί ακόμα να φτάσει στο φεγγάρι, περνώντας μέσα από την ατμόσφαιρα της Γης και δημιουργώντας έτσι χρωματικές ανταύγειες πάνω στη Σελήνη. Αντίθετα με τις ηλιακές εκλείψεις, οι σεληνιακές εκλείψεις είναι απολύτως ασφαλείς για παρατήρηση με γυμνά μάτια.

Αν και πρόκειται για σύμπτωση το γεγονός ότι η έκλειψη συμπίπτει με το ηλιοστάσιο (χειμερινό για όσους ζουν στο βόρειο ημισφαίριο και θερινό για όσους ζουν στο νότιο), σημαίνει ότι -για όσους μπορούν να δουν το φαινόμενο- το φεγγάρι θα εμφανιστεί πολύ ψηλά στο νυχτερινό ουρανό.
Αυτό θα συμβεί, επειδή το χειμερινό ηλιοστάσιο σηματοδοτεί την εποχή που η κλίση του άξονα περιστροφής της Γης βρίσκεται στο πιο μακρινό σημείο σε σχέση με τον Ήλιο, με συνέπεια ο βόρειος πόλος να δείχνει στην μακρύτερη δυνατή κατεύθυνση σε σχέση με τον Ήλιο και ο τελευταίος να βρίσκεται στο χαμηλότερο δυνατό σημείο στον ουρανό του βορείου ημισφαιρίου.

Το φαινόμενο, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, θα είναι πλήρως ορατό μόνο στη βόρεια και νότια Αμερική, τη βορειοδυτική Ευρώπη (Σκανδιναβικές χώρες και Ισλανδία) και στη νοτιοανατολική Ασία. Υπολογίζεται ότι περίπου ενάμισι δισεκατομμύριο άνθρωποι του πλανήτη μας θα μπορέσουν να δουν την έκλειψη, στο βαθμό που το επιτρέπουν οι κατά τόπους καιρικές συνθήκες.
Η προηγούμενη ολική σεληνιακή έκλειψη είχε γίνει στις 21 Φεβρουαρίου του 2008. Το 2011, θα υπάρχουν δύο ολικές σεληνιακές εκλείψεις στη Γη, στις 15 Ιουνίου και στις 10 Δεκεμβρίου. Την επόμενη φορά που θα συμπέσουν πανσέληνος, ολική σεληνιακή έκλειψη και χειμερινό ηλιοστάσιο θα είναι στις 21 Δεκεμβρίου 2094.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ 

Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010

Ηφαίστειο πάγου εντοπίστηκε στον Τιτάνα - Γιγάντιος κυκλώνας στον Κρόνο

Αυτό το ύψωμα που εντόπισε το ραντάρ του Cassini στον Τιτάνα είναι πιθανώς ένα εξωτικό «κρυοηφαίστειο»
Αυτό το ύψωμα που εντόπισε το ραντάρ του Cassini στον Τιτάνα είναι πιθανώς ένα εξωτικό «κρυοηφαίστειο»
Ένας κυκλώνας στο μέγεθος της Ευρώπης μαίνεται στον Κρόνο εδώ και μια πενταετία, ενώ στον Τιτάνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του πλανήτη, φαίνεται ότι υπάρχει ένα ηφαίστειο που ξερνά παγωμένο μεθάνιο.

Τις δύο εντυπωσιακές ανακαλύψεις έκανε η αποστολή Cassini της NASA, που μελετά το σύστημα του Κρόνου από το 2004.

Ισπανοί ερευνητές που εξετάζουν τα δεδομένα από το σκάφος ανακοίνωσαν ότι παρακολουθούν έναν κυκλώνα διαμέτρου 4.000 χιλιομέτρων (σημειώνεται με το βέλος στην ένθετη αριστερά), ο οποίος συνέχιζε να μαστίζει τον Κρόνο από το 2004 έως τουλάχιστον το 2009 -τα δεδομένα για το 2010 δεν έχουν ακόμα αναλυθεί.

«Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μας ο κυκλώνας αυτός είναι ο μακροβιότερος που έχει βρεθεί ποτέ στους γιγάντιους πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος, τον Δία και τον Κρόνο» δήλωσε στο AFP η Τερέσα ντελ Ρίο-Γκαζτελουρούτρια, επικεφαλής των ερευνητών στο Πανεπιστήμιο της Χώρας των Βάσκων.

Η γιγάντια δίνη κινείται με ταχύτητα 245 χιλιομέτρων ανά ώρα, ωστόσο η μέγιστη ταχύτητα ανέμου είναι μάλλον μικρή στα 72 χλμ/ώρα.

Οι κυκλώνες -των οποίων οι δίνες περιστρέφονται στην ίδια κατεύθυνση με τον πλανήτη- συνήθως είναι ασταθείς και δεν διαρκούν τόσο πολύ, επισήμαναν οι ερευνητές.

Μεγαλύτερη διάρκεια έχουν συνήθως οι αντικυκλώνες, οι οποίοι ακολουθούν αντίθετη φορά περιστροφής. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η Μεγάλη Ερυθρή Κηλίδα, μια γιγάντια καταιγίδα που μαίνεται στον Δία εδώ και αιώνες, καθώς και η Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα του Ποσειδώνα.

Τιτάνιο ηφαίστειο

Μια ακόμα ανακάλυψη στα δεδομένα του Cassini έκαναν ερευνητές της αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας (USGS): εντόπισαν ενδείξεις για την ύπαρξη ενός ηφαιστείου πάγου στον Τιτάνα, τον μόνο γνωστό δορυφόρο που διαθέτει πυκνή ατμόσφαιρα.

«Έχουμε επιτέλους κάποιες αποδείξεις ότι ο Τιτάνας είναι ένας ενεργός κόσμος» δήλωσε ο γεωφυσικός Ράντολφ Κερκ, ο οποίος παρουσίασε τα αποτελέσματα της μελέτης του στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Γεωφυσικής Εταιρείας.

Το πιθανό ηφαίστειο, με την ονομασία Sotra Facula, μοιάζει στις εικόνες του ραντάρ με τα ηφαίστεια της Γης, αντί για λάβα όμως αναβλύζει υγροποιημένο μεθάνιο, το οποίο είναι γνωστό ότι σχηματίζει μεγάλες λίμνες στην επιφάνεια του δορυφόρου.

«Όταν κοιτάξαμε τον νέο, τρισδιάστατο χάρτη του Sotra Facula, μείναμε έκπληκτοι από την ομοιότητά του με ηφαίστεια όπως η Αίτνα στην Ιταλία» σχολίασε ο Δρ Κερκ.

Παραμένει άγνωστο ποια είναι η πηγή θερμότητας που λιώνει τους πάγους μεθανίου στο υπέδαφος και τους οδηγεί στην επιφάνεια.

«Τα κρυοηφαίστεια βοηθούν στην εξήγηση των δυνάμεων που διαμορφώνουν ορισμένα από τα πιο εξωτικά μέρη του Ηλιακού Συστήματος» σχολίασε η Λίντα Σπίλκερ, ερευνήτρια της αποστολής Cassini στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια.

Το φασματόμετρο του Cassini έδειξε ότι το υλικό που ρέει από το ηφαίστειο έχει διαφορετική σύσταση από το γύρω τοπίο, παραμένει όμως άγνωστο αν η ροή συνεχίζεται ή έχει σταματήσει.

Ένα άλλο κρυοηφαίστειο, εντελώς διαφορετικής δομής, ανακαλύφθηκε προ ετών στον Εγκέλαδο, έναν δορυφόρο του Κρόνου που πιστεύεται ότι κρύβει κάτω από την επιφάνειά του έναν ολόκληρο ωκεανό.

Στην ένθετη δεξιά, οι πίδακες του ηφαιστείου του Εγκέλαδου σε νέα εικόνα που μετέδωσε το Cassini.

Στην περίπτωση του Εγκέλαδου, ατμός και πάγος εκτινάσσονται στο Διάστημα από ρωγμές μήκους εκατοντάδων χιλιομέτρων που διατρέχουν το νότιο πόλο του φεγγαριού.

Ο ωκεανός που πιθανώς κρύβεται κάτω από το ηφαίστειο θεωρείται μάλιστα ένα από τα υποψήφια μέρη για την αναζήτηση εξωγήινης μικροβιακής ζωής.

Το παρόν άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση άρθρου  από http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231071327

Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2010

Βροχή Διδυμίδων

Τα ξημερώματα της 13ης Δεκεμβρίου κορυφώνονται και φέτος οι Διδυμίδες, μια ιδιαίτερα λαμπρή βροχή διαττόντων, η οποία είναι και η μόνη που προκαλείται από αστεροειδή αντί από κομήτη.

Η βροχή πιστεύεται ότι γίνεται όλο και πιο έντονη κάθε χρόνο. Κάτω από ιδανικές συνθήκες παρατήρησης, όσοι μείνουν ξάγρυπνοι από τις 2 έως τις 3 το πρωί θα μπορούν να δουν 120 με 160 πεφταστέρια την ώρα. Το φαινόμενο είναι πάντως ορατό όλο το διάστημα από τις 12 έως τις 16 Δεκεμβρίου.

Οι φωτεινές γραμμές δημιουργούνται από σωματίδια σκόνης που άφησε πίσω του το αντικείμενο 3200 Φαέθων, το οποίο πιστεύεται ότι ήταν ένας αστεροειδής που έχει πλέον διαλυθεί.

Όλες οι άλλες βροχές διαττόντων, όπως οι Λεοντίδες και οι Περσείδες, δημιουργούνται από σωματίδια που άφησαν πίσω τους στο διάστημα διερχόμενοι κομήτες.

Κάθε χρόνο την ίδια εποχή, τα σωματίδια του 3200 Φαέθωνος εισέρχονται στην ατμόσφαιρα με ταχύτητα γύρω στα 35 χιλιόμετρα την ώρα και καίγονται πριν φτάσουν στο έδαφος.

Οι διάττοντες μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε σημείο του ουρανού, συνήθως όμως φαίνονται να πηγάζουν από ένα ακτινοβόλο σημείο στον αστερισμό των Διδύμων, από τον οποίο παίρνουν το όνομά τους.

Αναδημοσίευση του άρθρου από http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231071065

Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2010

Ψυχολογία και Μάθηση

Ο Ausubel  υποστηρίζει ότι: «ο πιο σπουδαίος απλός παράγοντας που επηρεάζει τη μάθηση είναι
αυτό που ο μαθητής ήδη γνωρίζει. Εξακρίβωσέ το και δίδαξέ τον σύμφωνα με αυτό».
Ο Ausubel εντάσσεται στους γνωστικούς ψυχολόγους. Υποστηρίζει τη νοηματική προσληπτική μάθηση, στα πλαίσια της οποίας ο εκπαιδευόμενος μαθαίνει να ενσωματώνει και να αφομοιώνει τη νέα γνώση στηρίζοντας την σε κατάλληλα σημεία σύνδεσης και συσχέτισης, που έχουν διαμορφωθεί στην είδη υπάρχουσα γνωστική δομή.
Ασχολείται με την επίλυση προβλημάτων σχολικής μάθησης του τύπου: πως μαθαίνει το παιδί, πως οργανώνει της γνώσεις του, πως θυμάται, πως χρησιμοποιεί τις γνώσεις του και άλλα. Ο μαθητής είναι αναγκαίο να διαμορφώσει μια σταθερή γνωστική δομή, καλά οργανωμένη στην οποία οι επιμέρους γνώσεις δεν είναι απομονωμένες αλλά αποτελούν ένα σύστημα αλληλοσυνδεδεμένης ταξινόμησης «σημασιών»  και «νοηματικότητας». Τάσσεται υπέρ της σπουδαιότητας της εποικοδόμησης των εννοιών. Περιγράφει με λεπτομέρειες την φύση και τον ρόλο των εννοιών καθώς και την σημασία της προϋπάρχουσας γνώσης στην μάθηση, όπως αναφέραμε και παραπάνω. Κάνει την διάκριση μεταξύ της απομνημονευτικής μάθησης και της μάθησης με νόημα. Θεωρεί ότι για να υπάρξει μάθηση με σημασία απαιτούνται κατάλληλα έργα, σχετική προϋπάρχουσα γνώση και ομάδα από μαθήσεις με σημασία.
Δυστυχώς στο παραδοσιακό σχολείο από την πλειονότητα των μαθητών και από τα περισσότερα μαθήματα απουσιάζουν οι όροι του Ausubel με αποτέλεσμα η μάθηση να είναι σχεδόν απομνημονευτικού χαρακτήρα.
O Ausubel προσδιόρισε τέσσερα είδη μάθησης και είναι τα ακόλουθα:

1) Μηχανιστική – Προσληπτική

2) Νοηματική – Προσληπτική

3) Μηχανιστική – ανακαλυπτική

4) Νοηματική – ανακαλυπτική
Από τα παραπάνω, ο ίδιος ο Ausubel θεωρεί την καταλληλότερη για το σχολείο μορφή μάθησης τη νοηματική – προσληπτική, η οποία στοχεύει στην ιεράρχηση και εκμάθηση κανόνων ανώτερης μορφής.
Αυτό που κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντικό είναι να πραγματώνονται οι ακόλουθες διδακτικές αρχές. Πρέπει, δηλαδή να δίνονται οι προκαταβολικοί οργανωτές στην αρχή της διδακτικής ενότητας με
σκοπό να δημιουργείται μια γέφυρα ανάμεσα στην παλιά και στην νέα γνώση. Λειτουργούν ως αφόρμηση για την διδασκαλία μιας καινούργιας ενότητας. Σημαντική κρίνεται ακόμη και η χρήση των διδακτικών αρχών της σταδιακής διαφοροποίησης, της ενσωματωμένης συσχέτισης και της σταθεροποίησης για επιμέρους διδακτικές ενότητες.
Σύμφωνα με την εποικοδομητική υπόθεση το κάθε άτομο, μαθητής ή επιστήμονας, κατασκευάζει τη δική του προσωπική γνώση, δηλαδή ερμηνεύει την πραγματικότητα μ’ ένα δικό του τρόπο ο οποίος εξαρτάται από τις ιδέες του και από τις νοητικές του δομές. Συνεπώς η γνώση δε ‘μεταβιβάζεται’ ούτε γίνεται αποδεκτή παθητικά, αλλά εποικοδομείτε ενεργά από τα υποκείμενα, με την καθοδήγηση και τη
συνεργασία του δασκάλου. «Ο πιο σπουδαίος απλός παράγοντας που επηρεάζει τη μάθηση είναι αυτό που ο μαθητής ήδη γνωρίζει.
Εξακρίβωσέ το και δίδαξε τον σύμφωνα με αυτό» Η διδασκαλία και η μάθηση θεωρούνται πλέον ως διαδικασία «κατασκευής της γνώσης» αντίθετη με την επικρατούσα ισχυρή τάση ότι οι γνώσεις μεταφέρονται από τον εκπαιδευτικό στον μαθητή. Η ισχυρή αυτή τάση, όπως έχει δειχθεί σε διεθνείς έρευνες, οδηγεί τους μαθητές στο να λύνουν προβλήματα με αλγοριθμικό και επιφανειακό τρόπο, χωρίς καμία κριτική θεώρηση τους. Η άποψη αυτή του Ausubel οριοθετεί και προσδιορίζει τη σημασία των ιδεών των μαθητών στη μάθηση και στη διδασκαλία. Καινούριοι ρόλοι μορφοποιούνται τόσο για το μαθητή όσο και για το δάσκαλο. Η εποικοδομητική υπόθεση της μάθησης θεωρεί τα υποκείμενα ως συμμετέχοντα ενεργά στη δόμηση των δικών τους νοημάτων. Η μάθηση είναι συνήθως προϊόν της εννοιολογικής αλλαγής που επέρχεται στους μαθητές λόγω της γνωστικής σύγκρουσης στην οποία υποβάλλονται. Η μάθηση θεωρείται ως εποικοδόμηση που γίνεται στο πλαίσιο της κοινωνίας της ομάδας. Η θεωρία της εποικοδόμησης της γνώσης στηρίζεται σε δύο σύγχρονους επιστημονικούς κλάδους, την Επιστημολογία, και τη Γνωστική Ψυχολογία.

Ανακοίνωση από τον ΈΜΠΕΙΡΟ


Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010

Blog-Πανεπιστήμιο

Το παρόν blog δημιουργήθηκε από επιστήμονες για "επιστήμονες". Οι άνθρωποι στους οποίους απευθύνεται είναι άτομα με πραγματικά ανήσυχο πνεύμα, οξυδέρκεια, διορατικότητα, γνώσεις κλπ.
Προσπάθεια λοιπόν του scientist είναι να δημιουργηθεί μία νέα ενότητα, ένα blog-πανεπιστήμιο.
Ναι, καλά διαβάσατε.
Μία πανεπιστημιακού τύπου ροή πληροφοριών, με δημιουργία ενοτήτων, οι οποίες, συνδεόμενες θα απαρτίζουν-καταλήγουν σε μεγαλύτερες θεματικές ενότητες.
Σκοπός είναι όλοι μας, όλοι εμείς που έχουμε πνευματικές διεξόδους, να κατανοήσουμε καλύτερα πολλούς κλάδους των επιστημών.
Η ανάρτηση ενοτήτων-κεφαλαίων θα πραγματοποιείται σε χρονικά διαστήματα που θα ανακοινώνονται έγκαιρα από τον scientist.
Η βοήθεια όμως, και η συμβολή όλων εσάς, στους διαφορετικούς τομείς που επιζητούμε να διευρυνθεί το περιεχόμενο του blog-πανεπιστημίου, είναι επιβεβλημένη και απαραίτητη.
Η δημιουργία μίας τέτοιας κοινότητας ίσως αλλάξει τη σύγχρονη πραγματικότητα μετάδοσης πληροφοριών. Ωστόσο, η αμεσότητα της ανάρτησης σε ένα blog είναι σημαντικό να συνοδεύεται από την απάντηση όλων των μελών του blog.

Καταλήγοντας θα έλεγα ότι: Πανεπστήμιο είναι να μαθαίνεις πως να μαθαίνεις.Μια παραλλαγή αυτού, στα επίπεδα του blog-πανεπιστημίου είναι η ακόλουθη:
blog-πανεπιστήμιο είναι να μαθαίνεις και να μαθαίνεις και να μαθαίνεις...

Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010

Συντριβή πυραύλου που μετέφερε δορυφόρους του ρωσικού GPS


 Μόσχα, Ρωσία
Πύραυλος που μετέφερε τρεις δορυφόρους για το Glonass, το ρωσικό αντίστοιχο του αμερικανικού GPS, βγήκε εκτός πορείας την Κυριακή και πιθανότατα συνετρίβη στον Ειρηνικό κοντά στη Χαβάη, μετέδωσαν ρωσικά μέσα.

Ο πύραυλος Proton-M εκτοξεύτηκε στις 12.25 ώρα Ελλάδας από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν, απέτυχε όμως να θέσει το φορτίο σε τροχιά.

«Οι ειδικοί βαλλιστικής έχουν ελέγξει τα πάντα: το ανώτατο στάδιο του πυραύλου που μεταφέρει τους δορυφόρους δεν βρίσκεται στην κύρια ή την μέση τροχιά ή την τροχιά επείγουσας ανάγκης» ανέφερε πηγή της διαστημικής βιομηχανίας στο πρακτορείο RIA Novosti.

«Οι υπολογισμοί μας δείχνουν ότι το ανώτατο στάδιο πιθανότατα κατέπεσε στον Ειρηνικό κοντά στο νησί της Χαβάης» είπε. Σύμφωνα πάντως με άλλη πηγή του πρακτορείου Interfax, οι δορυφόροι πιθανώς κάηκαν στην ατμόσφαιρα πριν προλάβουν να πέσουν στο νερό.

To ρωσικό υπουργείο Άμυνας έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι η απώλεια δεν θα επηρεάσει το δορυφορικό σύστημα πλοήγησης: «Υπάρχουν σήμερα 26 δορυφόροι στον αστερισμό του Glonass, συμπεριλαμβανομένων δύο δορυφόρων για επείγουσες ανάγκες. Αυτό επιτρέπει την πλήρη κάλυψη της επικράτειας της Ρωσικής Ομοσπονδίας» αναφέρε το υπουργείο στην ανακοίνωση που επιβεβαιώνει το ατύχημα.

Το πρόγραμμα Glonass άρχισε να υλοποιείται τη δεκαετία του 1980 από το σοβιετικό στρατό και είναι σήμερα το ρωσικό αντίστοιχο του αμερικανικού GPS, του κινεζικού Compass και του σχεδιαζόμενου ευρωπαϊκού Galileo. 

Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2010

Εγκαινιάσθηκε η Έκθεση Παλαιοντολογικών Ευρημάτων στο Πικέρμι

Εγκαινιάστηκε στο Πικέρμι από τον Νομάρχη Ανατολικής Αττικής Λ. Κουρή και τον Πρόεδρο της Κοινότητας Πικερμίου Αθ. Αδαμόπουλο η Έκθεση Παλαιοντολογικών Ευρημάτων, η οποία έγινε μετά από Προγραμματική Σύμβαση με τον Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Η πρώτη συστηματική προσπάθεια για την ανάδειξη του παλαιοντολογικού θησαυρού του Πικερμίου ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2006 με Προγραμματική Σύμβαση διετούς διάρκειας που υπεγράφη μεταξύ Πανεπιστημίου Αθηνών, ΤΕΙ Αθηνών-Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων, Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής και Κοινότητας Πικερμίου, η οποία προέβλεπε την δημιουργία σχετικής εκθέσεως στην αίθουσα εκδηλώσεων της Κοινότητας Πικερμίου. Η ως άνω Προγραμματική Σύμβαση, αν και παρετάθη η ισχύς της για μια ακόμη διετία, δεν έγινε δυνατόν να υλοποιηθεί δεδομένου ότι η αίθουσα χρησιμοποιήθηκε ως χώρος διδασκαλίας από το Δημοτικό Σχολείο Πικερμίου, λόγω καθυστέρησης ανέγερσης των απαραίτητων σχολικών συγκροτημάτων στο Πικέρμι από τον ΟΣΚ. Στην διάρκεια αυτών των Προγραμματικών Συμβάσεων το τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων ΤΕΙ Αθήνας παρέδωσε σειρά αντιγράφων από ευρήματα του Παλαιοντολογικού Μουσείου στην Νομαρχία Ανατολ. Αττικής, η οποία και πλήρωσε την σχετική δαπάνη.
Μετά την απελευθέρωση της αίθουσας εκδηλώσεων της Κοινότητας Πικερμίου αφού η Νομαρχία έχει ενοικιάσει με ετήσιο κόστος 210.000 Ευρώ κατάλληλα κτίρια για την στέγαση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, υπεγράφη την άνοιξη του 2010 νέα Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ Πανεπιστημίου Αθηνών, Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής και Κοινότητας Πικερμίου για την δημιουργία της Έκθεσης Παλαιοντολογικών Ευρημάτων. Στην Έκθεση πέραν των ανασκαφικών ευρημάτων στην περιοχή, εκτίθενται τα προαναφερθέντα αντίγραφα, που έγιναν βάσει των προηγηθεισών Προγραμματικών Συμβάσεων, καθώς και μια εκτενής αναφορά στο ιστορικό των ανασκαφών, στην σημασία της Πικερμικής πανίδας και της εξέλιξης του γεωπεριβάλλοντος. Παράλληλα ιδιαίτερο βάρος δίδεται στην προσέγγιση θεμάτων βιοποικιλότητας αφού το 2010 έχει χαρακτηρισθεί ως παγκόσμιο έτος βιοποικιλότητας.
Μετά τον αγιασμό ο Πρόεδρος της Κοινότητας Πικερμίου Αθ. Αδαμόπουλος έκανε εκτενή αναφορά στην πρωτοβουλία της αυτοδιοίκησης, τοπικής και νομαρχιακής, για την προώθηση της δημιουργίας της εκθέσεως που εγκαινιάστηκε και ευχαρίστησε τόσο τον Καθηγητή Γ. Θεοδώρου, που είναι ο επιστημονικός υπεύθυνος της Έκθεσης, όσο και την Νομαρχία Ανατολικής Αττικής για την χρηματοδότηση του όλου έργου.
Στην ομιλία του ο Νομάρχης Ανατολ. Αττικής Λ. Κουρής τόνισε την σημασία της εγκαινιαζομένης Έκθεσης στον τόπο που έγιναν οι παλαιοντολογικές ανασκαφές και έδωσαν δικαίως στο Πικέρμι τον χαρακτηρισμό ως «Ακρόπολη της Παλαιοντολογίας». Και κατέληξε: «Σήμερα κάνουμε το πρώτο, αλλά σημαντικό, βήμα για την περιοχή μας. Εύχομαι ολόψυχα να ακολουθήσουν και τα επόμενα ώστε τόσο η σήμερα εγκαινιαζομένη Παλαιοντολογική Έκθεση να μετεξελιχθεί σε Παλαιοντολογικό Μουσείο Πικερμίου, κάτι που δικαιούται η περιοχή, όσο και αναδειχθούν ταυτόχρονα οι δύο τοποθεσίες, στις οποίες έγιναν οι ανασκαφικές εργασίες στο Πικέρμι».
Η τελετή των εγκαινίων ολοκληρώθηκε με αναλυτική ομιλία του επιστημονικού υπεύθυνου της Έκθεσης Καθηγητή Γ. Θεοδώρου και απονομή αναμνηστικών διπλωμάτων στους φοιτητές που έλαβαν μέρος στις ανασκαφικές εργασίες.
Στην τελετή των εγκαινίων παρέστησαν ο βουλευτής Ν. Καντερές, ο τ. Υφυπουργός Απ. Σταύρου, ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος Ραφήνας-Πικερμίου Γ. Χριστόπουλος, ο Αντινομάρχης Γ. Ξηντάρας, πολλοί Νομαρχιακοί και Δημοτικοι Σύμβουλοι, ο ομότιμος Καθηγητής Ν. Συμεωνίδης που πραγματοποίησε σημαντικές παλαιοντολογικές ανασκαφές στο Πικέρμι και πλήθος κόσμου.

Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 2010

Για όποιους αναζητούν χρηματοδότηση σε οποιονδήποτε τομέα τους απασχολεί

Η πλατφόρμα Kickstarter είναι η μεγαλύτερη πλατφόρμα χρηματοδότησης εμπνευσμένων προγραμμάτων। Κάθε μήνα, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, προικισμένοι, χρηματοδοτούν συγκεντρώνοντας χιλιάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες δολλάρια με σκόπο τη χρηματοδότηση εμπνευσμένων ιδεών από το χώρο της μουσικής, τέχνης, τεχνολογίας, και τι άλλο... ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ।

Για όσους έχουν αξιόλογες ιδέες παρακαλώ να τις μοιραστείτε μαζί μας και θα μπορέσουμε να κάνουμε μία ιδέα- ένα όνειρο- πραγματικότητα.

http://www.kickstarter.com/start

Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου 2010

Η συνέντευξη τύπου της NASA

http://www.nasa.gov/multimedia/nasatv/index.html

Σήμερα στις 9 το δράδυ οι ανακοινώσεις της NASA

Το σίγουρο είναι οτι η NASA αναμένεται να αναφερθεί σε ένα βαρυσήμαντο άρθρο που πρόκειται να δημοσιευτεί στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό "Science".

'Οπως γράφει η βρετανική εφημερίδα "Τέλεγκραφ", θα ανακοινωθεί η ανακάλυψη ενός μικροβίου πάνω στο δικό μας πλανήτη, το οποίο μπορεί να ζει σε ένα περιβάλλον άκρως εχθρικό για τη ζωή όπως την ξέρουμε. Αν όντως αυτό συμβαίνει, σημαίνει ότι μια "εξωγήινη" μορφή ζωής, που υπάρχει ακόμα και στη Γη, θα μπορούσε να υπάρχει και αλλού στο σύμπαν ή στο ηλιακό μας σύστημα.

Τέτοια βακτήρια έχουν βρεθεί στο βυθό μιας λίμνης, στο εθνικό πάρκο Γιοσεμάιτ της Καλιφόρνιας, η οποία είναι πλούσια σε αρσενικό, ένα δηλητήριο για τους συνήθεις ζωντανούς οργανισμούς. Με κάποιο όμως τρόπο, αυτός ο μικροοργανισμός χρησιμοποιεί το αρσενικό για να ζει।
Η ανακάλυψη, αν επιβεβαιωθεί, δείχνει ότι υπάρχουν "σκιώδη" πλάσματα που ζουν παράλληλα με τους γνωστούς γήινους οργανισμούς, αλλά τα οποία έχουν ακολουθήσει διαφορετική εξελικτική πορεία. Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να συμβαίνει κι έξω από τη Γη, ακόμα και σε πλανήτες που δεν έχουν φιλική για τη ζωή ατμόσφαιρα.

Όπως δήλωσε ο δρ Λιούις Ντάρντνελ του Κέντρου Πλανητικών Επιστημών του Λονδίνου, "αν αυτοί οι οργανισμοί χρησιμοποιούν αρσενικό στον μεταβολισμό τους, αυτό δείχνει ότι υπάρχουν κι άλλες μορφές ζωής πέρα από αυτές που ξέρουμε. Είναι εξωγήινοι, αλλά εξωγήινοι που μοιράζονται το ίδιο σπίτι με μας".

Μια τέτοια διαπίστωση έχει συνέπειες για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής αλλού στο σύμπαν, επειδή δείχνει ότι η ζωή μπορεί να βρίσκεται σε κάποια άλλη βιολογική μορφή, όχι εύκολα αναγνωρίσιμη με βάση τα γήινα πρότυπα. Σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες, η ύπαρξη "εξωγήινων" μικροοργανισμών στη Γη σημαίνει ότι η ζωή -σε διάφορες μορφές- μπορεί να έχει εμφανιστεί κι εξαφανιστεί αρκετές φορές στην ιστορία της Γης και αυτά τα "εξωγήινα" βακτήρια να είναι απόγονοι προηγούμενων "κατοίκων" (όχι κατ' ανάγκη νοημόνων) του πλανήτη μας.

Πρωτοπόρος και κατ' εξοχήν υπέρμαχος αυτής της άποψης ότι υπάρχει "εξωγήινη" ζωή στη Γη είναι ο κοσμολόγος Πολ Ντέηβις (πολλά βιβλία του έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά), καθηγητής του πανεπιστημίου της Αριζόνα, ο οποίος, όχι μόνο, εδώ και χρόνια, επιμένει ότι άλλες "εξωτικές" μορφές ζωής, με "εξωγήινη" βιοχημεία, ζουν κάτω από την μύτη μας, αλλά μάλιστα έχει οριστεί υπεύθυνος μιας διεθνούς επιτροπής για την υποδοχή των (πραγματικών) εξωγήινων, αν ποτέ εμφανιστούν στη Γη!



Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου 2010

Βρέθηκε εξωγήινη ζωή?

NASA: Συνέντευξη Τύπου για ύπαρξη εξωγήινης ζωής;



Αίσθηση έχει προκαλέσει η ανακοίνωση της ΝΑΣΑ ότι θα δώσει την Πέμπτη συνέντευξη Τύπου για το ενδεχόμενο ύπαρξης εξωγήινης ζωής.
Στην ιστοσελίδα της ΝΑΣΑ σημειώνεται ότι στη συνέντευξη Τύπου θα συζητηθεί "ένα αστροβιολογικό εύρημα που θα έχει επίπτωση στην έρευνα για αποδείξεις εξωγήινης ζωής".
Η αστροβιολογία είναι ο επιστημονικός κλάδος που μελετά την προέλευση, την ανάπτυξη και το μέλλον της ζωής στο σύμπαν.

Η άποψη σας είναι σημαντική. Πως κρίνεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο?